Page 16 - Kastamonu Genç Akademi Dergisi 2. Sayı
P. 16
info@kastamonugencakademiderigisi.com
araç gereçlerin kullanıldığı iş alanlarında sayıda sofistike araç gereci kullanabilmesi
çalışmamızı sağlıyor. Eğer düşük eğitiminiz gerekiyor.
nedeniyle kasiyer olduysanız tüm gün önünüzdeki
Peki tüm bunların ahlakla ne ilgisi var?
ekranda gördüğünüz şeylerin karmaşıklığı da
Son birkaç yüzyılda insanlık tarihinde
ona göre oluyor. Yine örneğin daha sağlıklı
hiç olmadığı kadar ahlaki tartışmalarda artış
uzun bir ömür yaşıyorsanız bahsedilen bu fiziki
yaşandı. Azınlık gruplar, önyargılar,
veya mental araç gereçlerle daha uzun vakit
stereotipler, dezavantajlı kesimler veya
geçirmiş oluyorsunuz. Şöyle düşünün;1900lerde
dezavantajlı toplumlar açısından çok
bir bankerin sadece iyi bir muhasebeciye ve kredi
önemli ilerlemeler bu sayede kaydedildi. İnsan
verme konusunda hangi müşterilerine
toplumlarına yönelik tartışmalar bir kenara
güvenebileceğini bilmeye ihtiyacı vardı. O kadar.
hayvanlar ve doğa gibi kendimiz dışındaki pek
Şimdi ise bir bankanın aslında fiziki olarak bile
çok şeye ilişkin etiksel yaklaşımlar da oluşturduk.
var olmayan sadece ekranda bir sayı olarak
İşte bu zekâ gelişimimizi köklü şekilde etkileyen
duran fonları paraları yönetebilmesi yıllar
araç gereçlerin sınıflandırma ve soyut düşünme
sonraki emlak piyasasına dair
yetimizi artması ile oldu. Reel dünyanın somut
bilgisayar projeksiyonlarını incelemesi analiz
gerçeklerinin dışında düşünmeye, varsayımlar
etmesi son derece karmaşık finansal ürünler
oluşturmaya, isabetli öngörülerde bulunmaya ve
ile yatırım riskini azaltmış gibi göstermesi;
en önemlisi hipotetik şeyleri ciddiye almaya
borcunu, açığını karlı iş planları
başladık.
olarak derecelendirme kuruluşlarına sunabilmesi
ve bu şekilde daha pek çok alanda çok Ne demek bu?
12.yy’da yaşayan bir kralla sohbet
ettiğinizi hayal edin. Doğumundan itibaren özel
şekilde muamele görmüş, öldüğü güne kadar da
aç kalmayacağını, yorucu işlerde
çalışmayacağını, kimsenin kendisine
saygısızlık edemeyeceğini neredeyse kesin olarak
bilen bu kişinin empati kurmasını istiyorsunuz.
Ona “Yarın uyandığında sıradan bir köylü olarak
kalktığını farz et, kendini nasıl hissederdin?”
diye sorsanız sizce ne cevap alırdınız? “Haklısın
yahu hiç böyle düşünmemiştim. Köylü olmak da
zor iş, dur yarın yeni bir kanun çıkartayım da
çalışma şartlarını iyileştireyim, bazı temel hak ve
özgürlükler vereyim” mi derdi size? Yoksa şu
cevap daha mı ciddi bir ihtimal? “Ömrümde hiç
9
