Page 19 - Kastamonu Genç Akademi Dergisi 1. Sayı

Kant 1724‟te ayakkabı ve eğer üreten, maddi sıkıntıları da olan bir ailenin en büyük

oğlu olarak bugünün Rusya‟sının Kaliningrad Ģehrinde, o günün Doğu Prusya‟sının
Konigsberg Ģehrinde dünyaya geldi. Tüm hayatını da aynı Ģehirde geçirdi. Küçük yaĢtaki

kardeĢlerini hastalıklar nedeniyle kaybetti. Protestanlığın aĢırı biçimlerine tepki olarak ortaya
çıkan ama yine Protestanlığın bir türü olan Pietizm ile yetiĢtirildi. Ġlk ve ortaokulu da dini bir

okulda okudu. Çocukluk dönemi de bir kır hayatından ibaret olan Kant‟ın annesi Anna Kant

eğitimli bir kadındı ve onu devamlı uzun kır yürüyüĢlerine çıkarırdı. Bu yürüyüĢlerde ona
bitkilerin, hayvanların ve gökyüzünün doğası hakkında bildiklerini anlatırdı. Kant‟ın doğa

felsefesine ilgisi o yıllarda Ģekillendi. Ġleriki yaĢlarında annesinden Ģöyle bahseder:

„‟Annemi hiç unutmayacağım, çünkü içime iyiliğin ilk tohumlarını o ekti ve büyüttü;

yüreğimi doğanın etkilerine açtı, kavrayıĢımı ayaklandırdı ve geniĢletti, inandığı öğretilerin

hayatımda sürekli ve faydalı bir etkisi oldu.‟‟ Kant, sadece 16 yaĢındayken Koningsberg
üniversitesine kabul edildi ve burada fizik, matematik, teoloji, Latince ve felsefe çalıĢtı. 27 yıl

boyunca da aynı üniversitede ve özel evlerde aristokrat ailelerin çocuklarına ders verdi.
1792‟de alıĢılmıĢın dıĢındaki görüĢleri nedeniyle Kral II.Fredrich Wilhelm onun ders

vermesini yasakladı. Üniversiteye ancak 5 yıl sonra Kral öldüğünde dönebildi. Kant hayatı
boyunca eserler yayınladı. Hatta ilk eseri „Fiziksel kuvvetlerin doğru ölçülmesi‟ adlı bir fizik

yazısı. Burada evrendeki fiziksel kuvvetlerin bir birliği olduğu bir ahengi olduğuna değiniyor

Kant. Ancak yayınladığı en önemli iki eser 1781‟de „Saf Aklın EleĢtirisi‟ ve 1788‟de „Pratik
Aklın EleĢtirisi‟ adlı kitapları oldu. Bu kitaplar modern felsefe tarihinin en önemli kitapları

olarak kabul ediliyor. Hatta pek çok modern düĢünür iĢi daha ileri götürüp felsefe tarihini
Kant‟tan önce ve Kant‟tan sonra diye ikiye ayırır. Neden?

-Çünkü Kant; rasyonalizm -yani bilgiye ulaĢmak için aklın kullanımı, akılcılık ile Empirizm –

yani bilgiye ulaĢmak için nesnelerin deneyimlenmesi, deneycilik yaklaĢımlarını birleĢtirmeyi
sentezlemeyi baĢardı. Bilimin ilerlemesi için her ikisinin de yani hem aklın hem deneyimin

gerekli olduğunu ortaya koydu. Adına da „transandantal idealizm‟ dedi yani „deneyi pratiği
aĢan idealizm‟ anlamında. Akıl yürütme ve deneyin birlikte olması düĢüncesi Ģu an size çok

bariz bir Ģey gibi geliyor biliyorum ama 18.yüzyılda henüz o kadar bariz değildi ve felsefeler
bu alanda kutuplaĢmıĢtı. “Bilgi, deneyle baĢlar ama deneyin sonucu değildir” dedi Kant. Hem

14