Page 24 - Kastamonu Genç Akademi Dergisi 2. Sayı
P. 24
info@kastamonugencakademiderigisi.com
TEHLİKELİ BİR HARF ‘‘A’’
Halil İbrahim ORAK Kastamonu Üniversitesi Psikoloji
Nöropsikolojide bazı A’lar hiç masum değildir. görecektir. Evet, Broca afazisi üreten lezyonlar
Bu harf ile başlayan bazı kelimeler, kişinin kesinlikle Broca alanına yoğunlaşmıştır. Ancak
sağlığını ve günlük yaşamını önemli ölçüde sadece Broca alanının korteksi
etkileyebilir. Afazi, Amnezi, Agnozi ve Apraksi
ile sınırlı kalan hasar Broca afazisine neden
bunlardan bazılarıdır.
olmaz. Afazi olabilmesi için hasarın frontal lobu
AFAZİ çevreleyen bölgelere -özellikle sol frontal lobun
Sözel davranışlar, insan davranışlarının en alt kuyruğu- ve altta yatan subkortikal beyaz
önemli sınıfını oluşturmaktadır. Kültürel maddeye yayılması gerekir.
evrimimiz mümkündür çünkü konuşabiliyor,
dinleyebiliyor, yazabiliyor ve çizebiliyoruz.
Konuşmanın fizyolojisine ilişkin bilgilerimizin
temeli, beyin hasarlı hastanın konuşma
davranışının izlenmesi yoluyla edinilen bilgilere
dayanır. Konuşma bozukluklarının en önemli
kategorisi afazidir. Afazi, kabaca beyin
hasarından kaynaklanan sözcük üretimi ve
kavrama bozukluğudur. Ancak tüm konuşma
bozukluklarının afazi olmadığını belirtmekte Broca afazisi olan insanlar, kelimeleri üretmeye
fayda var. Afazi olabilmesi için duyusal veya göre anlamada daha iyilerdir. Kelimeleri yanlış
motor eksikler veya motivasyon eksikliğinden telaffuz edip akıcı konuşamayabilirler ancak
kaynaklanmayan anlamlı sözcük üretmede ve kelimelerin anlamlarını gayet iyi şekilde
tekrarlamada sıkıntıların yaşanıyor olması kavrayabilirler. Broca afazisi üç ana konuşma
gerekir. Örneğin, sağırlıktan kaynaklanan bozukluğu oluşturmaktadır. Bunlar: agramatizm,
konuşamama ya da birkaç dil kasının felç olması anomia ve artikülasyon bozukluklarıdır.
kaynaklı durumlar afazi ile bağlantılı değildir.
BROCA AFAZİSİ: Broca Alanı beynimizde, sol
Agramatizm: Gramer yapılarını anlamada ve
ön frontal lobda bulunur. Bu alan, kelimeleri
uygun şekilde kullanmada yaşanan güçlüktür.
doğru telaffuz edebilmeyi ve akıcı konuşabilmeyi
Anomia: Kelime hafızası ile alakalı bir durumdur
sağlar. Dolayısıyla afazisi durumunda kişi,
ve kelime bulmada yaşanan güçlüktür.
yorucu ve akıcı olmayan bir konuşma sergiler.
Broca afazisi olan bir hasta ile konuşulmaya Artikülasyon Bozuklukları: Kelimeleri yanlış
çalışıldığında, çoğu insan bu hastaların telaffuz etme ve seslerin yerini değiştirme ile
kelimelerin devamını getirmekte zorlandıklarını, özdeşleştirilebilir. Örneğin mutfak yerine muftak.
belirgin şekilde kelimeleri gruplandırdıklarını WERNİCKE AFAZİSİ: Kelimeleri tanımak ile
17