Page 25 - Kastamonu Genç Akademi Dergisi 2. Sayı
P. 25
info@kastamonugencakademiderigisi.com
kavramak aynı şey midir? Birisi size yabancı bir TRANSKORTİKAL DUYU AFAZİSİ VE İLETİM
kelimeyi birkaç kez söylediğinde artık o kelimeyi AFAZİSİ: Son olarak transkortikal duyu afazisi
tanırsınız fakat size o kelimenin ne anlama ve iletim afazisine bakalım. Bu ikisini birlikte ele
geldiğini söylemediği sürece o kelimeyi almak Wernicke alanı ile Broca alanı arasında
kavrayamazsınız. Tanıma algısal bir iştir; bulunan yolağa ve arka dil alanı (parietal,
kavrama ise bellekten daha fazla bilginin geri temporal ve oksipital lobların bağlandığı alan)
çağırılması sürecidir. İşte Wernicke afazisi ile Broca alanı arasındaki yolağa değinmemizi
durumunda çoğunlukla iki durumun da köreldiği sağlayacaktır.
görülür.
Transkortikal duyu afazisi arka dil alanında
Wernicke alanı beynimizde, sol üst temporal meydana gelen bir hasarla oluşur. TDA’yı
lobun orta ve arka kısmındadır. Bu alan hastanın söyleneni tekrarlayabildiği Wernicke
kelimeleri tanıyabilmeyi, anlamlarını afazisi olarak da düşünebiliriz. Çünkü TDA’da
kavrayabilmeyi ve düşünceleri anlamlı şekilde kişi, söyleneni tanıyabilir yani tekrar edebilir
kelimelere dökebilmeyi sağlar. Dolayısıyla ancak anlamını kavrayamaz ve anlamlı bir
afazisi durumunda kişi, kelimeleri tanıyamaz şekilde konuşamaz. TDA, tek başına
görülebileceği gibi Wernicke afazisi ile birlikte de
-Dolayısıyla tekrar edemez. Kelimeyi tekrar
görülebilir.
edebilmemiz için önce o kelimenin ses bilgisini
tanımamız gereklidir. İleride bu konuya tekrar İletim afazisi ise alt parietal lobun aldığı hasarla
değineceğim.-, anlamlarını kavrayamaz ve ortaya çıkar. Aslında iletim afazisine neden olan
anlamlı şekilde konuşamaz. Ancak kelimeleri en önemli faktör, bu alt parietal lobun aldığı
gayet iyi şekilde telaffuz edebilir. Broca afazisi ile hasarın ‘‘Yay Demeti’’ne kadar uzanmasıdır
arasındaki en belirgin ayrımı bu şekilde (arcuate fasciculus, kavis biçimli bağlama).
yapabiliriz. Broca afazisinde kişi, kelime İletim afazisi, transkortikal duyu afazisinin tam
havuzundan doğru kelimeyi seçebilir ancak bu tersidir diyebiliriz. İletim afazisinde kişi,
vakit alır çünkü telaffuz etmekte zorlanır ve söyleneni tanıyamadığından dolayı tekrar edemez
kelime hafızasını zorlar. Wernicke afazisinde ise ancak anlamlarını kavrayabilir ve anlamlı bir
kişi, kelime havuzundan kelimeyi gayet kolay şekilde konuşabilirBu iki afazinin birbirinin tam
şekilde seçebilir ve telaffuz edebilir ancak seçtiği zıttı olmasının çok eğlenceli bir nedeni vardır.
kelime genelde ‘‘yanlış kelimedir’’. Wernicke alanı ile Broca alanı arasında bulunan
yolak yani yay demeti, Wernicke alanından Broca
Salt Kelime Sağırlığı: Wernicke alanının hasara
alanına kelimelerin ses bilgisini taşır. Arka dil
uğraması ya da işitsel girdilerin bozulması
alanı ile Broca alanı arasındaki dolaylı yolak ise
sonucu meydana gelen bir bozukluktur ve işitileni
anlayamamaktır. Kişi gerçekten sağır değildir.
Yalnızca işittiği kelimeleri tanıyamadığından
dolayı anlayamamaktadır.
18
