Page 52 - Kastamonu Genç Akademi Dergisi 1. Sayı

Hay bin Yakzan hikâyesi gerek bu alanda ilk eser veren Ġbni Sina‟nın gerekse yine bu

alanda tartıĢmasız en kaliteli eseri ortaya koyan Ġbni Tufeyl‟in anlatılarında kurgulanıĢı ve
etkileri yönüyle oldukça ilgi çekicidir. Aslında bu eser bir hikmet ve hakikat arayıĢının

yolculuğudur. Hikâyede insanın insanla, insanın doğa ve doğanın içindekilerle ve nihayet
insanın Yaratıcı ile iliĢkilerini ele alan ilgi çekici bir eserdir. Yani insanın tabiatta fıtri akıl ve

sezgi ile neleri ortaya koyabileceğini gösteren belki de en önemli ütopik hikayedir. Ġbn
Tufeyl‟in Ġslam dünyasına yaptığı katkılar Ģüphesiz ki çok çeĢitlilik arz eder fakat en önemli

katkı Hay bin Yakzan ile olmuĢtur denilebilir. O, dini ilimler, astronomi, matematik ve felsefe

alanlarının yanında aynı zamanda usta bir Ģairdir. YaklaĢık yedi bin beyitten oluĢan Ģiirleri
hâlâ Türkçe‟ye çevrilmemiĢ olması son derece manidardır.

Endülüs‟ün Hristiyanların eline geçmesiyle birlikte yani 14. yy‟den itibaren baĢta Ġbn

Sina olmak üzere Ġbn Tufeyl de diğerleri gibi batıda ilgi görmüĢ ve çoğu batılı aydını
etkilemiĢ ve onlar da onu taklit etmeye

çalıĢmıĢtır.

Son olarak Ģu konuya da
değinerek yazımı sonlandırmak

istiyorum. Son dönemlerde ülkemizde
ĠbnTufeyl ile ilgili nitelikli çalıĢmalar

yapılmakta ise de kanaatimce arzu
edilen seviyede olduğu söylenemez.

Nerdeyse bütün batı ülkelerinde Ġbn

Tufeyl ile ilgili çalıĢmalar mevcutken
Ġslam âleminde bu tür çalıĢmalara daha

fazla yer verilmesi gerekmektedir.

Bizim olanı, bizden olanı önce ve en
çok biz sahiplenmeliyiz.

Endülüslü Ġslâm düĢünürü ĠbnTufeyl'in
günümüzden 850 yıl önce yazdığı Hay

Bin Yakzan, birçok Avrupa diline

tercüme edilmiĢ, Batıda ve Doğuda çok

47